Boost je Retrospectives: Van Retro naar Meta-Retro

Blog
Miriam Blommers (Prowareness) Marlies Hamer (Qirion)
4 september 2025
Scrum werken
Iedere sprint verbeteren is de essentie van Scrum. Maar hoeveel veranderingen kan je team eigenlijk aan? Verandercapaciteit heeft grenzen. Als we continu nieuwe verbeterpunten doorvoeren, zonder te kijken naar wat écht blijft plakken, dan raken we overbelast. Verbeteringen verwateren, energie lekt weg en uiteindelijk voelt het team zich eerder uitgeput dan gegroeid. Dat is zonde, want verbetering is pas duurzaam als het onderdeel wordt van het dagelijks handelen.

Maak groei zichtbaar met een Meta-Retro

Tijdens een recente Professional Scrum Facilitating Skills training die ik gaf, kwam ik met de deelnemers in gesprek over de Sprint Retrospective. Marlies Hamer (Chapterlead bij Qirion, onderdeel van Alliander) deelde een krachtige aanpak over hoe zij met borging van de verandering omgaat. Haar aanpak is een mooie aanvulling op hoe ik daar zelf mee om ga. Beiden komen neer op een Meta-Retro. In plaats van alleen sprint-voor-sprint te reflecteren, kijken beide aanpakken na iedere 4 tot 6 sprints terug op het grotere geheel. Wat hebben we geleerd, wat is er veranderd en wat is daadwerkelijk geborgd? Hieronder vind je ze terug.

Twee bewezen manieren om verbeteringen te borgen

Meta-Retro van Marlies; continue reflectie en bundeling

Na iedere retro vat Marlies kort samen: wat is er besproken, wat viel op, welke inzichten kwamen naar boven? Deze korte wrap-ups geven overzicht en maken het makkelijk om na een paar sprints terug te grijpen op het grotere verhaal. Tijdens de meta-retro blikt het team samen terug en stelt het de vraag: wat doen we nu wezenlijk anders dan een paar sprints geleden? Zo wordt ontwikkeling concreet en herleidbaar.

Het is een moment om samen de verbeteringen in de tijd vast te pakken:

  • Wat hebben we allemaal bereikt?
  • Welke patronen zien we terug?
  • Wat heeft effect gehad en wat niet?
  • Waar zijn we als team echt in gegroeid?

Deze reflectie versterkt eigenaarschap, zorgt voor bewustwording, trots en maakt verbeteringen tastbaar. Zo hou je niet alleen de vaart erin, maar geef je ook richting aan de reis die jullie als team maken.

Meta-Retro van Miriam: ruimte geven aan verandering

Mijn eigen werkwijze sluit daar mooi op aan. Als ik merk dat teams een aantal grote of meerdere kleine stappen hebben gezet, plan ik bewust een 'borgingsprint'. Geen nieuwe verbeteracties, maar even stilstaan. Wat hebben we geïmplementeerd en hoe zorgen we ervoor dat dit blijft werken? Door te pauzeren en te bestendigen, zorg je dat verandering zich echt verankert in het gedrag en de routines van het team. Een rustmoment dat uiteindelijk zorgt voor duurzame versnelling.

Klaar voor de volgende stap?

Herken je dit? Dat er veel wordt verbeterd, maar je niet altijd weet wat het team er maanden later nog van merkt? Misschien is het dan tijd voor een meta-retro. Of plan eens bewust een sprint zonder nieuwe verbeteracties, waarin jullie juist reflecteren op eerdere veranderingen.

En wie weet… kunnen we groter denken. Hoe mooi zou het zijn om met een organisatie als Qirion bijvoorbeeld een Retro-dag te organiseren? Om écht stil te staan bij leren, borgen en veranderen in de praktijk.

Over de auteurs

Miriam Blommers (Prowareness) begeleidt teams en organisaties in hun agile transformatie en is gecertificeerd Professional Scrum Trainer. Vanuit haar ervaring in het trainen en coachen van teams helpt zij verandering niet alleen op gang te brengen, maar vooral duurzaam te maken. Haar passie ligt bij het creëren van een cultuur waarin leren, eigenaarschap en trots centraal staan, zodat teams daadwerkelijk kunnen versnellen.

Marlies Hamer (Qirion, onderdeel van Alliander) vervult de rol van Chapterlead en richt zich op de ontwikkeling en begeleiding van professionals binnen haar organisatie. Met een sterke focus op samenwerking en continue verbetering inspireert zij teams om zelf het verschil te maken. Door het introduceren van praktische werkvormen, zoals de meta-retro, weet zij groei tastbaar te maken.

Samen ontdekken Miriam en Marlies hoe hun perspectieven elkaar versterken en ontstaan er ideeën om deze aanpak breder in de praktijk te brengen, van inspirerende Retro-dagen tot nieuwe inzichten die bijdragen aan duurzame verandering.

Vragen aan de auteur(s)?

Neem contact op met Miriam

Miriam Blommers Powareness