De Trainer als Spreker

Het is namelijk een veelvoorkomend probleem dat sprekers interessante materie in hun hoofd hebben, maar er niet in slagen om hun boodschap op een effectieve manier over te brengen. Dit fenomeen wordt ook wel ‘sprekerspijn’ genoemd en kan vooral voor de spreker maar ook voor de toehoorders frustrerend zijn. Het goede nieuws is dat het ook anders kan. In dit artikel leer je hoe je de meest voorkomende fouten kunt voorkomen en hoe je jouw boodschap nog effectiever kunt overbrengen. Zo voorkom je dat je jouw energie en tijd verspilt en zorg je ervoor dat je toehoorders daadwerkelijk ook iets leren van jouw presentatie.

Ruim 10 jaar ervaring en nooit uitgeleerd

Als trainer leer je niet alleen anderen, maar ook jezelf beter kennen. Het geven van trainingen helpt je om een onderwerp op meerdere vlakken te bekijken en dieper te doorgronden.

In de afgelopen 10 jaar heb ik als trainer veel geleerd en die kennis wil ik graag met je delen. In deze blogserie vertel ik je alles wat ik weet, zodat jij als (toekomstige) trainer jezelf kunt verbeteren in het vak. Mijn vorige blog ging over persoonlijkheid, deze gaat over jou als spreker. Lees snel verder en ontdek hoe jij je presentatieskills naar een hoger niveau kunt tillen.

De pilaren van beïnvloeding

Ken je het concept van de “pilaren van de beïnvloeding”? Het is een term die ik voor het eerst tegenkwam toen ik het werk van top-spreker en -trainer Remco Claassen bestudeerde. Bij sprekerspijn kost het jouw publiek energie om op te blijven letten en helaas is onze energievoorraad beperkt. Als spreker wil je er dus voor zorgen dat je de aandacht van je publiek vasthoudt, zonder dat ze afhaken. Mocht het zelfs zo zijn dat je PowerPoint of Prezi-slides gaat voorlezen, dan heb ik met je te doen en is de inzet van stichting Slachtofferhulp PowerPoint voor de toehoorders wellicht gerechtvaardigd.

Maar hoe kan het dan wel? Wil jij als spreker de aandacht van jouw publiek vasthouden en ervoor zorgen dat zij met jouw content aan de slag gaan? Dan raad ik je aan om de drie pilaren van beïnvloeding erbij te pakken (bron: boek Verbaal Meesterschap).

Pilaar 1: Educatie

De eerste pilaar waar ik het met je over wil hebben is ‘educatie’. Hoe zorg je ervoor dat het publiek jouw boodschap onthoudt? Het is een kunst om de juiste hoeveelheid inhoud over te brengen, zonder dat het teveel wordt. Het draait dus allemaal om de juiste hoeveelheid inhoud en emotie. Als je jouw publiek zou interviewen na jouw sessie, zouden ze hoogstwaarschijnlijk maar een paar punten onthouden. Maar met de juiste aanpak kun je ervoor zorgen dat jouw boodschap blijft hangen. Een dag later zullen ze waarschijnlijk nog minder onthouden en een week later mag je blij zijn als ze nog weten wie je ook alweer was. Om ervoor te zorgen dat jouw publiek de belangrijkste punten van je presentatie onthoudt, raad ik je aan om vooraf te bedenken welke emotie en welke kernpunten je wil dat jouw publiek onthoudt. Bouw je presentatie hieromheen en herhaal de belangrijkste punten op verschillende manieren, zodat deze echt worden doorleefd door jouw publiek.

Pilaar 2: Entertainment

Entertainment is de tweede pilaar en is van groot belang bij langere trainingen. Hoe zorg je ervoor dat je publiek geboeid blijft tijdens een training van een halve dag of meerdere dagen? Het is essentieel dat je jouw publiek bezighoudt en weet te vermaken. Verhalen, video’s en oefeningen zorgen ervoor dat je publiek niet uitcheckt en zich overgeeft aan de technieken die jij als spreker gebruikt. Ik kan dit het beste illustreren aan de hand van mijn eigen ervaring bij de opleiding  ‘Verbaal Meesterschap’ die ik destijds heb gevolgd in Mierlo. Ik was destijds bekend met de materie, had zojuist het boek gelezen en was gemotiveerd om de spreker eens goed te observeren op gebruikte technieken.  Het viel me op dat telkens wanneer ik tijdens de training iets wilde opschrijven, de spreker net een verhaal begon te vertellen, een video instartte of een oefening aankondigde. Hierdoor raakte ik zo geboeid dat ik na een half uur mijn pen neerlegde en mezelf onbewust overgaf aan de technieken van de spreker. Ik kon als toeschouwer niet meer afhaken en heb mezelf volledig laten meeslepen door de presentatie. Onder sprekers staat dit concept van het vertellen van verhalen ook wel bekend als het inzetten van Anneke D(ote)’s. In combinatie met video’s en oefeningen heb je hiermee goud in handen. En mocht het je nog niet opgevallen zijn, deze techniek heb ik zojuist gebruikt door jou een verhaal te vertellen wat ik enkele jaren geleden in Mierlo heb meegemaakt.

Pilaar 3: Empowerment

De derde en laatste pilaar is empowerment. Wil je dat je deelnemer na jouw sessies iets gaan doen, juist laten of nooit meer vergeten? Afgekort staat dit begrip ook wel bekend als DLNMV. Dan moet je er als spreker voor zorgen dat ze zich genoodzaakt voelen om met jouw content aan de slag te gaan. Denk vooraf na over de urgentie voor de deelnemer. Mensen willen vanuit nature pijn vermijden of plezier verkrijgen. Aan jou de taak om hen te laten zien wat zij eraan hebben. Denk hierbij bewust na over WII4M, ‘What’s in it for me?’. Door dit meerdere keren en vanuit verschillende invalshoeken te benadrukken, zorg je ervoor dat je deelnemers echt begrijpen waarom ze jouw materie moeten toepassen. Vanuit mij de tip om dit ook aan het einde van je blok nog eens te benadrukken, zodat het vers in het geheugen van de deelnemers blijft.

In de afbeelding kan je de pilaren van beïnvloeding terugvinden. Onthoud dat een mix van entertainment en educatie, samen met de juiste empowerment, de sleutel is tot succes.

Tijd voor een voorbeeld

Voorafgaand aan de training heeft de trainer goed nagedacht over welke acties de toehoorder na deze training zou moeten doen, welke activiteiten hij/zij zou moeten laten, en welke informatie hij/zij nooit meer zou mogen vergeten.

Als trainer ben je verantwoordelijk voor het inrichten van de training op een manier dat de focus ligt op (niet te veel) educatie en (juist heel veel) entertainment. Op deze manier zorg je ervoor dat jouw toehoorders hun energie behouden of zelfs meer energie krijgen.

Hieronder zie je een visualisatie van het ontwerp van de gewenste uitkomst van een 2-daagse Product Owner training. Onthoud: we willen dat toehoorders iets gaan doen, laten of nooit meer vergeten.  Denk vooraf ook na over welke emotie je bij je toehoorders wil achterlaten.

In het voorbeeld zie je dat de trainer gebruik maakt van een terugkerende metafoor: een tropisch eiland, ondersteund met bijbehorende muziek. De trainer haakt hier in op de pijler ‘entertainment’. Daarnaast benoemt en bespreekt de trainer in dit voorbeeld meerdere keren de drie kenmerken van top Product Owners, om ervoor te zorgen dat de belangrijkste informatie blijft hangen bij de trainees en ze deze belangrijke punten nooit meer vergeten.

Wil je meer weten over hoe je dit in een outline verwerkt? Houd een oogje in het zeil, want een van mijn volgende artikelen gaat over de organisatie van je training.

Bonustips:

1. De allerbelangrijkste tip die ik je kan meegeven is om je te verdiepen in het boek 'Verbaal Meesterschap'.
2. Wil je praktisch met collega-trainers aan de slag om je vaardigheden als trainer aan te scherpen? Neem eens een kijkje bij de leergang 'De Professionele Trainer'
3. Zie tip 1.

Jouw training, jouw meesterwerk

Hoe geef jij vorm en inhoud aan jouw training? En wat heb jij hierin ervaren? Ga hier eens mee aan de slag en laat me weten hoe het je vergaat. Zet hem op!